Borsa İstanbul’da halka arz edilen yatırımcı sayısında her hafta yeni rekorlar kırılırken, 3 Ekim’den bu yana yaşanan düşüş kaygıları artırdı. Yatırımcı sayısı son haftada yaklaşık 228 bin kişinin eklenmesiyle 8,1 milyona ulaşırken, 20 Ekim itibarıyla piyasada böyle bir düşüşe tanık olmayan yeni yatırımcılar panik halinde.
1 HAFTADA %7,4 KAYIP
Borsa İstanbul 24 Mayıs’ta 4.424 puanda iken, 3 Ekim’de 8.513 puanla kapanış rekorunu kırdı. Bu dönemde endeks yüzde 93 artış gösterirken yatırımcı sayısı da 4 milyon 564 binden 8 milyon 98 bine yükseldi. . Yani seçimden sonraki 5 ayda borsaya 3,5 milyon yeni yatırımcı geldi. Bu yatırımcıların neredeyse tamamı piyasaya yeni halka arzlarla katılırken, endekste hiç bu kadar düşüş görmemişlerdi. Borsa İstanbul’da endeks geçen hafta yüzde 7,43 düşerken, 3 Ekim’deki zirveden bu yana kayıp yüzde 11,8’e ulaştı. Bu dönemde şirketlerin piyasa değeri 1 trilyon lira düşerken, yatırımcılar ise yaklaşık 300 milyar lira kaybetti.
DÜŞMEYE BAHANE ÇOK BAHANE VAR
5 ayda yüzde 93 yükselen endekste bir düzeltme aslında piyasanın teknik açıdan sağlıklı işleyişi için kaçınılmazdı. Ancak düşüşü hızlandıran önemli gelişmeler, trendin kötüleştiği endişelerini ön plana çıkardı. Ortadoğu’da İsrail saldırısının ardından artan gerilim, beklenen yabancı girişinin olmayışı, faizlerdeki artış, kredi maliyetlerindeki artış, panik satışları ve devam eden halka arzlar nedeniyle piyasadan para çıkışı düşüşleri hızlandırdı. Piyasadaki bu son düşüş, yakın zamanda getiri arayışı içinde borsaya gelen yeni yatırımcıları tedirgin etti.
PAYLAŞINIZI SEÇİN, PANİK YAPMAYIN
Yatırımcıların öncelikle borsada son dönemde yaşanan düşüş karşısında paniğe kapılmaması gerekiyor. “Uzun vadeli düşünen kazanır” ideolojisinin her zaman geçerli olduğunun altını çizen analistler, 9 aylık bilançoların açıklanmaya başladığını hatırlatarak, “Bilançosu sağlam olan ve büyümeye devam eden şirketi seçin, yatırım yapın” tavsiyesinde bulundu. Düşüş yönünde hareket etmeyin, panik satışından kaçının.”
BORSA NEDEN DÜŞÜYOR?
5 ayda yaşanan yüzde 93’lük artışın teknik olarak düzeltilmesi kaçınılmaz.
Son rallide şirketler beklentilerin üzerinde fiyatlandı.
Beklenen yabancı girişi istenilen düzeyde değil.
İsrail’in gerçekleştirdiği saldırıyla jeopolitik riskler artıyor.
Yükseliş eğiliminde olan faiz oranı en azından kısmen alternatif olmaya başladı.
Kredi faizlerinin artmasıyla birlikte açık durumu olanlar satmak zorunda kalıyor.
Borsaya yeni giren yatırımcıların panik satışı.
Para, tarihin en büyük halka arzı olan TAB Besin başta olmak üzere halka arzlara yönlendiriliyor.
BORSA DÜŞÜRKEN NE YAPILMALI?
Rahat ol: İlk ve en değerli adım duygusal tepkilerden kaçınmak ve sakin kalmaktır. Panik satışları çoğu zaman kayıplara neden olur.
Yatırım stratejinizi gözden geçirin: Borsadaki düşüş, yatırım hedeflerinizi ve stratejinizi yeniden gözden geçirmeniz için bir fırsat olabilir. Belirlediğiniz hedeflere ulaşmak için uzun vadeli bir stratejiniz varsa kısa vadeli dalgalanmaların etkisini azaltabilirsiniz.
Portföyünüzü farklı varlıklara bölün:Portföyünüzü farklı varlık sınıflarına (örneğin hisse senetleri, tahviller, emtialar) yayarak riski azaltabilirsiniz.
Temel araştırma yapın : Varlıklarınız hakkında temel araştırma yapın ve bu varlıkların gerçek değerini anlamaya çalışın. Düşük fiyatlar uzun vadeli yatırım fırsatları sunabilir.
İhtiyaçlarınızı gözden geçirin: Acil ihtiyaçlarınızı ve likidite ihtiyaçlarınızı değerlendirin. Kendinizi beklenmedik harcamalara ciddi bir ihtiyaç içinde bulursanız, portföyünüzden para çekmeyi düşünmelisiniz.
Panik satışından kaçının: Fiyatlar düştüğünde panik satışlarından kaçının. Fiyatlar düştüğünde satış yapmak, gerçek zararlara yol açabilir.
Profesyonel tavsiye alın:Belirsizlikler sizi endişelendiriyorsa bir mali müşavirden tavsiye almak iyi bir fikir olabilir.
Eğitim almak:Finansal piyasalar hakkında daha fazla bilgi edinmek için eğitim alabilirsiniz.
